پوست سر

 

نادیده گرفتن چیزهایی که نمی توان دید بسیار آسان است، به همین دلیل است که بسیاری از ما نواحی از بدنمان را که عموماً از دید خارج است، نادیده می گیریم، مانند پوست سرمان!

در واقع پوست سر امتداد پوست صورت است و مستعد تحریک، خارش و خشکی نیز می باشد. پوست سر سالم نقشی حیاتی در رشد، محافطت و سلامت کلی موها دارد و رسیدگی به آن زیر بنای اساسی داشتن موهایی سالم و زیبا است.

پوست سر چیست؟

پوست سر یا همان اسکالپ (scalp) به ناحیه ای از پوست که سر را از پیشانی تا پشت گردن پوشانده است، گفته می شود.

پوست سر شامل پنج لایه بافت، فولیکول های مو، غدد چربی (روغن) و مجموعه ای از رگ های خونی است که ریشه های مو را تغذیه می کند. این ترکیب پوست، چربی و جریان خون چیزی است که پوست سر را از سایر نواحی بدن متفاوت می کند.

اهمیت سلامت پوست سر

پوست سر نیز مانند هر قسمت دیگری از پوست بدن نیاز به مراقبت دارد. پوست سر سالم برای رشد بهتر مو، تنظیم دمای مناسب سر و محافظت در برابر عوامل محیطی ضروری است.

 

 

اگر پوست سرتان شرایط خوبی نداشته باشد، موهایتان نیز آسیب می بیند. مشکلاتی مانند خشکی، خارش و پوسته پوسته شدن می تواند نشانه هایی باشد که پوست سر شما نیاز به مراقبت و توجه بیشتری دارد.

آناتومی پوست سر

پوست سر از پنج لایه کلیدی تشکیل شده است:

• پوست – بیرونی ترین لایه محافظ.
• بافت همبند – پر از عروق خونی و اعصاب.
• آپونوروزیس (Aponeurosis) – یک بافت فیبری که ماهیچه ها را به هم متصل می کند.
• بافت آرئول شل (Loose Areolar Tissue) – به پوست سر اجازه می دهد آزادانه حرکت کند.
• پری کرانیوم (Pericranium) – لایه پایینی که روی جمجمه قرار دارد.

تفاوت پوست سر با پوست سایر نواحی بدن

پوست سر برخلاف پوست سایر قسمت ‌های بدن، ضخیم‌تر است، حاوی غدد چربی بیشتری است و مقدار فولیکول‌های مو متراکم ‌تری دارد. به همین دلیل است که نیاز به مراقبت ویژه هم دارد. در حالیکه پوست صورت و بازوها ممکن است به مرطوب کننده های سبک تر نیاز داشته باشند، پوست سر به هیدراتاسیون متعادل نیاز دارد تا بتواند تولید چربی را کنترل کند.

کارکرد پوست کف سر

پوست سر کارکردها مختلفی دارد که مهم ترین آن عبارتند از:

 

1- حفاظت

پوست سر به عنوان یک مانع بین جمجمه و دنیای بیرون عمل می کند. این لایه همچنین به محافظت سر در برابر اشعه های مضر UV، آلاینده ها و آسیب های فیزیکی کمک می کند.

2- تنظیم دما

پوست سر با تعریق در هنگام گرما و سفت کردن رگ های خونی در هنگام سرما به تنظیم دمای بدن کمک می کند. این فرآیند بسته به محیط برای سرد یا گرم نگه داشتن سر حیاتی است.

3- کمک به رشد مو

پوست سر جایی است که فولیکول های مو در آن رشد می کنند. جریان خون مناسب، آبرسانی و تولید چربی لازم، فولیکول های موی را سالم نگه می دارد و منجر به رشد موهای قوی و ضخیم می شود.

مشکلات پوست سر

پوست سر نیز گاها می تواند به دلیل مراقبت های نادرست، سبک زندگی نامناسب و یا برخی بیماری ها دچار مشکلاتی شود. از جمله:

1- پوست سر خشک

خشکی پوست سر منجر به تحریک، خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر می شود که اغلب با شوره سر اشتباه گرفته می شود. کمبود رطوبت و شستشوی بیش از حد از علل شایع خشکی پوست سر است.

2- پوست سر چرب

زیاد بودن مقدار چربی کف سر می تواند باعث انسداد فولیکول های مو و در نتیجه داشتن موهای چرب و ایجاد جوش در پوست سر شود. این مشکل معمولاً به دلیل فعالیت بیش از حد غدد سباسه کف سر است.

3- شوره سر و پوسته پوسته شدن

شوره سر زمانی اتفاق می افتد که پوست سر سلول های مرده پوست را با سرعت بیشتری از بین می برد. شوره می تواند به دلایل مختلفی از جمله عفونت های قارچی یا عدم پاکسازی مناسب ایجاد شود.

4- خارش پوست سر

خارش پوست سر نیز یکی از مشکلات رایج پوست سر است که می تواند ناشی از خشکی، شوره سر، آلرژی یا بیماری های پوستی مانند پسوریازیس باشد. خاراندن می تواند به پوست سر آسیب بیشتری وارد کند، بنابراین مهم است که علت اصلی این مشکل را با درمان مناسب برطرف کنید.

علل ایجاد مشکلات پوست سر

برخی از رایج ترین دلایل ایجاد مشکل برای پوست سر عبارتند از:

1- تغییرات هورمونی

نوسانات هورمونی، به ویژه در دوران بلوغ یا یائسگی، می تواند بر تولید چربی تأثیر بگذارد و منجر به عدم تعادل پوست سر و همچنین ریزش مو هورمونی شود.

2- عوامل محیطی

تغییرات آب و هوا، آلودگی و قرار گرفتن در معرض عناصر خشن می تواند بر سلامت پوست سر تأثیر منفی بگذارد. هوای سرد اغلب پوست سر را خشک می کند، در حالیکه گرما می تواند آن را چرب کند.

3- روتین نادرست مراقبت از مو

استفاده از محصولات نامناسب یا عدم شستشوی مکرر موهایتان می تواند تعادل طبیعی پوست سر شما را از بین ببرد. استفاده بیش از حد از محصولات حالت دهنده نیز می تواند منجر به تجمع آن بر روی پوست شود که در نتیجه فولیکول های مو را مسدود می کند.

چگونه پوست سر سالم تری داشته باشیم؟

برای داشتن یک پوست سر سالم می توانید روش های زیر را امتحان کنید:

1- تکنیک های مناسب پاکسازی

شستن موها به روش صحیح اولین قدم برای مراقبت از پوست سر است. استفاده از شامپوهای خشن را قطع کنید و برای حفظ رطوبت پوست سر گاهی شامپوی بدون سولفات استفاده کنید.

2- لایه برداری پوست سر

درست مانند پوست صورت، پوست سر نیز از لایه برداری سود می برد. یک اسکراب ملایم سلول های مرده پوست سر را از بین می برد و باعث رشد بهتر موها می شود.

3- متعادل کردن چربی کف سر

متعادل نگه داشتن چربی طبیعی پوست سر بسیار مهم است. شستشوی بیش از حد، این چربی ها را از بین می برد، در حالیکه شستشوی کم نیز می تواند باعث تجمع چربی بیش از حد شود. سعی کنید تعداد دفعات مشخصی در هفته موهایتان را بشورید که تعادل چربی کف سرتان کنترل شود.

درمان های طبیعی برای مشکلات پوست سر

برخی از درمان های طبیعی برای افزایش سلامت پوست سر عبارتند از:

 

1- آلوئه ورا برای تسکین

آلوئه ورا به دلیل خواص خنک کنندگی و ضد التهابی خود شناخته شده است و برای آرام کردن پوست سر تحریک شده و خارش دار عالی است.

2- روغن درخت چای برای شوره سر

روغن درخت چای دارای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی است که آن را به یک درمان عالی برای شوره سر تبدیل می کند. فقط چند قطره روغن درخت چای مخلوط شده در شامپو می تواند معجزه کند.

3- روغن نارگیل برای آبرسانی

روغن نارگیل آبرسانی عمیقی انجام می دهد و سرشار از ویتامین هایی است که هم پوست سر و هم مو را تغذیه می کنند. ماساژ دادن مقدار کمی روغن نارگیل بر روی پوست سر می تواند خشکی آن را از بین ببرد.

نقش رژیم غذایی در سلامت پوست سر

پوست سر سالم نیازمند یک رژیم غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا 3، روی و ویتامین های A و E است. این مواد مغذی فولیکول های مو را تقویت کرده و پوست سر را هیدراته نگه می دارند.

از غذاهای فرآوری شده، قند بیش از حد و غذاهای خیلی چرب خودداری کنید، زیرا می توانند باعث التهاب پوست سر شده و تولید روغن طبیعی آن را مختل کنند.

محصولات مو و مراقبت از پوست سر

انتخاب درست محصولات مو بسیار مهم است. به طور کلی شامپوها و نرم کننده های فاقد مواد شیمیایی خشن مانند سولفات ها و پارابن ها را انتخاب کنید.

همچنین استفاده بیش از حد از محصولات حالت دهنده مانند ژل ها و اسپری ها می تواند باعث تجمع چربی اضافی روی پوست سر، انسداد فولیکول های مو و ایجاد شوره سر یا مشکلات پوست سر شود.

جمع بندی

پوست سر سالم پایه و اساس سلامت موها است و مراقبت از آن باید در اولویت قرار گیرد. چه با خشکی، چربی یا شوره سر درگیر باشید، درک علل و راه حل های این مشکلات می تواند به داشتن موهایی سالم تر و قوی تر منجر شود. از محصولات مناسب پوست سرتان استفاده کنید، یک روتین متعادل مراقبت از مو داشته باشید و با داشتن یک رژیم غذایی سالم از پوست این بخش از بدنتان به خوبی مراقبت کنید.