ریزش مو استرسی: علت‌ ها، علائم و بهترین روش های درمان

ریزش مو شرایطی است که میلیون ها نفر زن و مرد در سراسر جهان را درگیر خود کرده است که دلایل مختلفی هم دارد که استرس یکی از شایع ترین علت های ریزش مو می باشد.

در این مقاله به چگونگی تاثیر استرس در ریزش مو، انواع ریزش مو استرسی و راه های عملی پیشگیری و درمان آن خواهیم پرداخت.

ارتباط استرس و ریزش مو چیست؟

هنگامی که بدن استرس را تجربه می کند، تحت یک سری واکنش های فیزیولوژیکی قرار می گیرد که این واکنش ها می تواند بر سیستم های مختلف از جمله چرخه رشد مو تأثیر بگذارد.

در واقع استرس باعث ترشح هورمون هایی مانند کورتیزول می شود که می تواند عملکرد طبیعی فولیکول های مو را مختل کند. این اختلال منجر به شرایطی مانند تلوژن افلوویوم شود و در آن موها زودتر از موعد وارد فاز استراحت چرخه رشد می شوند که در نتیجه فرد ریزش و نازک شدن قابل توجه موها را تجربه می کند.

انواع ریزش مو استرسی و عصبی

توجه داشته باشید که تمام انواع ریزش مو، ناشی از استرس نیست و به طور کلی 3 نوع ریزش مو وجود دارد که می تواند منشا استرسی و عصبی هم داشته باشد که عبارتند از:

 

1- تلوژن افلوویوم

تلوژن افلوویوم زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد زیادی از فولیکول‌های مو موجود در مرحله رشد چرخه مو، وارد مرحله استراحت می شوند و در نتیجه آن فرد دچار ریزش مو شدیدی را تجربه می کند.

به طور کلی در پوست سر یک فرد معمولی، 85% از موها در فاز آناژن یا همان رشد هستند، در حالیکه تنها 15% موها در مرحله استراحت یا تلوژن است و استرس باعث می شود که 70% از موهای آناژن به مرحله تلوژن وارد شوند و ریزش شدید موها اتفاق بیفتد.

طبق گفته آکادمی پوست آمریکا (AAD)، تلوژن افلوویوم یا ریزش بیش از حد مو در میان افرادی که استرس شدیدی را تجربه می کنند، رایج است.

 

 

رایج ترین عوامل استرس زا که منجر به ریزش مو عصبی تلوژن افلوویوم می شوند، عبارتند از:

• کاهش وزن بیش از حد
• زایمان
• عوامل استرس زای بزرگ در زندگی، مانند از دست دادن شغل، طلاق، مرگ عزیزان
• تب شدید
• بهبودی از یک بیماری
• قطع مصرف قرص های ضد بارداری
• بیماری های سیستمیک
• جراحی های بزرگ
• مواد مخدر
• کمبود های تغذیه ای

این نوع از ریزش مو استرسی که به آن تلوژن افلوویوم حاد گفته می شود، معمولاً 3 ماه پس از تجربه عامل استرس زا رخ می دهد و تا حدود 6 ماه ادامه دارد و اگر قطع نشود به تلوژن افلوویوم مزمن تبدیل خواهد شد که بیش از 6 ماه طول خواهد کشید.

2- آلوپسی آره آتا

آلوپسی آره آتا نوعی از ریزش مو است که به دلیل حمله سیستم ایمنی بدن به فولیکول های مو به ویژه آن هایی که در مرحله آناژن یا رشد هستند، اتفاق می افتد.

در نتیجه این حمله، لکه های طاس کوچک روی پوست سر یا اطراف بدن ظاهر شده و ممکن است منجر به از بین رفتن کامل موهای سر یا بدن شود.

 

 

محرک های محیطی نقش بسزایی در پیشرفت آلوپسی آره آتا دارند. البته در برخی پژوهش ها رویدادهای استرس‌ زای زندگی به ‌عنوان عوامل مهمی که باعث ایجاد این بیماری می‌شوند، در نظر گرفته می شوند.

همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهد عوامل ژنتیکی نیز ممکن است در ایجاد آلوپسی آره آتا نقش داشته باشند.

3- تریکوتیلومانیا

تریکوتیلومانیا یا اختلال کشیدن مو، شامل کشیدن مکرر مو در هر نقطه از بدن است. این نوع ریزش مو عصبی بخشی از اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) است. فرد مبتلا به تریکوتیلومانیا از دست، موچین یا سایر وسایل برای کشیدن موهای خود استفاده می کند.

علت دقیق تریکوتیلومانیا ناشناخته باقی مانده است، اما بسیاری از افراد مبتلا، وقوع یک رویداد استرس زا را قبل از رفتار مو کشیدن مو گزارش کرده اند. در واقع این رفتار ممکن است به عنوان مکانیسمی برای مقابله فرد با استرس و اضطراب عمل کند.

 

 

تریکوتیلومانیا اغلب در سنین قبل از نوجوانی ایجاد می شود و می تواند تا پایان عمر هم ادامه داشته باشد. اگرچه مشخص نیست که دقیقا چه چیزی باعث تریکوتیلومانیا می شود، اما برخی تحقیقات نشان می دهد که ممکن است ریشه ژنتیکی نیز داشته باشد.

علائم ریزش مو بر اثر استرس

علائم ریزش مو بر اثر استرس اولین گام برای کنترل و درمان این مشکل است. به طور کلی رایج ترین علائم ریزش مو استرسی عبارتند از:

 

 

نازک شدن مو: کاهش کلی حجم مو که اغلب روی قسمت تاج یا شقیقه بیشتر است.

افزایش ریزش مو: دیدن مقادیر زیادی مو بر روی بالش، زیر دوش یا برس مو.

لکه های طاس: ایجاد لکه های صاف و گرد فاقد مو بر روی پوست سر به ویژه در زمان ابتلا به آلوپسی آره آتا.

تارهای مو شکسته: به دلیل تریکوتیلومانیا، موها ممکن است ناهموار یا شکسته به نظر برسند، به ویژه در قسمت هایی که اغلب کشیده می شوند.

ریزش مو در اثر استرس برگشت پذیر است؟

اگر ریزش مو ناشی از استرس باشد، این امکان وجود دارد که موها مجددا به مرور زمان رشد کنند، اما سرعت رشد مجدد موها برای هرکس متفاوت خواهد بود.

رشد موی انسان در یک چرخه چهار مرحله ای اتفاق می افتد.

به طور متوسط ​​پوست سر انسان حدود 100000 فولیکول مو دارد. در هر زمان، هر یک از فولیکول ‌های مو در فاز متفاوتی از این چرخه قرار دارند:

فاز آناژن: این مرحله رشد مو است و 2 تا 7 سال طول می کشد.

فاز کاتاژن: کاتاژن یک مرحله کوتاه و دو هفته ای است و زمانی اتفاق می افتد که فولیکول مو شروع به کوچک شدن می کند.

فاز تلوژن: فاز تلوژن یک مرحله استراحت 3 ماهه است.

فاز اگزوژن: این مرحله زمانی اتفاق می افتد که فولیکول موهای قدیمی را می ریزد و شروع به رشد موی جدید می کند.

اگر ریزش مو از استرس باشد، کاهش استرس و مدیریت آن می تواند بهترین راه حل برای کاهش ریزش موها و برگشت موها به فاز رشد باشد.

روش های جلوگیری از استرس و ریزش مو

برای جلوگیری از ریزش مو ناشی از استرس به طور کلی دو سری راهکار وجود دارد. دسته اول راهکارهای مربوط به تکنیک های کاهش استرس کلی بدن است و دسته دوم راهکارهایی برای مراقبت بهتر موها در شرایط استرس زا است. در ادامه با این روش ها و تکنیک ها بیشتر آشنا می شویم:

1- تکنیک های کاهش استرس بدن

گنجاندن تکنیک های مدیریت استرس زیر در برنامه روزانه می تواند به طور قابل توجهی سلامت کلی بدن را بهبود بخشد و تاثیر استرس بر موها را کاهش دهد. برخی از این تکنیک ها عبارتند از:

ورزش منظم

داشتن فعالیت بدنی یک راه حل ثابت شده برای کاهش استرس است. ورزش منظم به کاهش سطح کورتیزول کمک می کند و باعث ترشح اندورفین می گردد ک منجر به بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب می شود.

ذهن آگاهی و مدیتیشن

تمرینات ذهن آگاهی و مدیتیشن می تواند به آرامش ذهن و کاهش اثرات فیزیولوژیکی استرس کمک کند. حتی چند دقیقه تمرین تنفس عمیق در هر روز می تواند تفاوت قابل توجهی بر سطح استرس بدن ایجاد کند.

خواب کافی

داشتن خواب کافی برای کاهش استرس بسیار مهم است. خواب کم می تواند استرس را تشدید کند و منجر به ایجاد یک چرخه معیوب افزایش استرس در بدن شود که بر سلامت موهای شما تأثیر می گذارد.

رژیم غذایی سالم

یک رژیم غذایی متعادل غنی از ویتامین ها و مواد معدنی، به ویژه بیوتین، آهن و روی باعث افزایش سلامت مو می شود و می تواند اثرات استرس بر ریزش مو را کاهش دهد.

2- مراقبت از موها در برابر ریزش مو ناشی از استرس

مراقبت از موها در مواقع استرس برای جلوگیری از آسیب بیشتر و تقویت رشد مجدد موها بسیار کمک کننده است. در اینجا چند نکته برای روتین مراقبت از مو وجود دارد که می تواند در شرایط استرس زا کمک کننده باشد:

مراقبت ملایم از موها

از انجام کارهای زیبایی پر آسیب مانند دکلره کردن یا حالت دادن بیش از حد موها با گرما که می تواند آسیب به مو را تشدید کند، خودداری کنید. همچنین از شامپوها و نرم کننده های ملایم که مناسب پوست سر و موهایتان است، استفاده کنید.

ماساژ منظم پوست سر

ماساژ پوست سر برای رشد مو بسیار کمک کننده است، چرا که از طریق افزایش گردش خون کف سر، رشد موهای جدید را تحریک می کند.

استفاده از مکمل های مو

مصرف مکمل های مو حاوی ویتامین هایی مانند بیوتین و ویتامین D نیز به رشد موها کمک می کنند. با این حال بهتر است قبل از شروع مصرف هر نوع مکمل جدید حتما با پزشک خود در این باره مشورت کنید.

موهای خود را سفت نبندید

مدل موهایی که موها را می کشد، مانند دم اسبی یا بافت های سفت، می توانند باعث تنش و شکستگی موها شوند، به خصوص در موهایی که از قبل به خاطر استرس ضعیف شده اند. پس سعی کنید مدل های شل تری را انتخاب کنید که به ساقه مو فشار وارد نمی کنند.

درمان ریزش مو ناشی از استرس

برخی محصولات موضعی وجود دارند که می توانند به ریزش مو عصبی کمک کنند. به عنوان مثال:

ماینوکسیدیل موضعی

ماینوکسیدیل موضعی یک داروی بدون نسخه است که به صورت کرم، اسپری یا فوم موجود است. می توانید آن را تا دو بار در روز روی پوست سر، ابروها یا ریش خود بمالید. این دارو برای سایر قسمت های بدن مناسب نیست. ماینوکسیدیل انواع مختلفی دارد که به طور خاص برای استفاده مردان یا زنان فرموله شده است.

ماینوکسیدیل فاز رشد را طولانی‌تر می‌کند و دیدن نتایج استفاده از آن ممکن است تا چهار ماه طول بکشد. همچنین این دارو ممکن است برای همه کارساز نباشد. قبل از شروع مصرف ماینوکسیدیل حتما با یک پزشک متخصص پوست و مو مشورت کنید.

کورتیکو استروئید موضعی

داروهای حاوی کورتیکو استروئید یا همان کورتون یک درمان موضعی برای ریزش مو به ویژه برای آلوپسی آره آتا هسند. مصرف این نوع از داروها حتما باید با صلاحدید پزشک و زیر نظر وی انجام شود.

روغن کرچک

روغن کرچک یک درمان طب سنتی محبوب برای ریزش مو است و برای ریزش مو عصبی نیز می تواند کمک کننده باشد. اگرچه شواهد علمی محدودی نشان می دهد که استفاده موضعی از روغن کرچک می تواند رشد مو را افزایش دهد اما تحقیقات بیشتری برای اثبات بیشتر این نتایج مورد نیاز است.

درمان پلاسمای غنی از پلاکت PRP

PRP شامل تزریق پلاکت های غلیظ از خون شما به پوست سر است. این درمان می تواند رشد مو را تحریک کند و به ویژه در موارد ریزش موی ناشی از استرس مفید است.

درمان شناختی رفتاری CBT

CBT نوعی درمان روانشناختی است که می تواند به افراد در مدیریت استرس و اضطراب کمک کند و در نتیجه اجبار به کندن مو یا همان تریکوتیلومانیا را کنترل کرده و وسواس کندن مو را کم کند.

اگر درمان ریزش مو ناشی از استرس کارساز نبود باید چه کنیم؟

این امکان وجود دارد که ریزش موی شما به استرس مربوط نباشد. به طور کلی عوامل و شرایط زیادی وجود دارد که می تواند باعث ریزش موها شود.

سایر دلایل رایج ریزش مو عبارتند از:

• افزایش سن
• ژنتیک
• داروها، مانند برخی از رقیق کننده های خون یا داروهای ضد افسردگی
• شیمی درمانی
• بیماری یا جراحی اخیر
• تغییرات هورمونی، مانند زایمان یا یائسگی
• کمبود مواد مغذی مانند کمبود پروتئین یا آهن کافی

جمع بندی

در ریزش مو استرسی فولیکول های مو به صورت دائم آسیب نمی بینند و کاهش استرس و مراقبت خوب از موها، می تواند باعث کاهش ریزش و رشد مجدد موها شود.

اگر درمان های خانگی و روتین های مراقبت از مو، ریزش شما را کم نکرد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا با بررسی دقیق تر شرایط فعلیتان، مناسب ترین درمان را به شما پیشنهاد دهد.