هر تار موی سر بین 3 تا 5 سال عمر می کند. فولیکول های مو چرخه ای از رشد فعال، انتقال و استراحت دارند و ریزش مو زمانی اتفاق می افتد که چرخه رشد مو مختل می شود.
ریزش مو بیشتر به دلیل ژنتیک ایجاد و با افزایش سن در مردان و زنان شایع تر می شود. دومین علت شایع ریزش مو، تلوژن افلوویوم است. این نوع از ریزش مو زمانی اتفاق می افتد که تعداد بیشتری از موها وارد چرخه استراحت می شوند و در طی آن می ریزند.
ریزش مو تلوژن افلوویوم ناشی از عواملی مانند زایمان، جراحی و استرس است که در بیشتر مواقع موقتی است، اما خب گاهی هم علت ریزش مو می تواند پیچیده تر باشد.
اگر شما در حال حاضر درگیر ریزش مو هستید، باید حتما برای تشخیص ریزش مو و انجام یک درمان ریزش مو موثر به پزشک مراجعه کنید.
چه ریزش موی شما نتیجه یک شرایط پزشکی طولانی یا کوتاه مدت باشد، می توانید برای جلوگیری از ریزش موهایتان کارهایی انجام دهید که نه تنها سرعت ریزش موها را کند کنید، بلکه روند ریزش را معکوس کنید و رشد مجدد مو را تجربه کنید.
در ادامه بهترین راه های جلوگیری از ریزش مو که می تواند در این مسیر به شما کمک کند را آورده ایم:
تغییرات لازم در رژیم غذایی برای جلوگیری از ریزش موها
جهت جلوگیری از ریزش موها، تغییراتی در مصرف نوع مواد مغذی روزانه وجود دارد که انجام آن ها می تواند تا حد زیادی جلوی ریختن موها را بگیرد و منجر به رشد مجدد موها شود.
به عنوان مثال:
1- رعایت سبک رژیم مدیترانه ای
نتایج یک تحقیق در سال 2017 نشان داد که رژیم غذایی حاوی سبزیجات خام و گیاهان تازه، مانند رژیم مدیترانه ای، می تواند خطر ابتلا به آلوپسی آندروژنیک (طاسی با الگوی زنانه یا طاسی با الگوی مردانه) را کاهش دهد یا شروع آن را کند کند.
بهترین نتایج حاصل از این تحقیق زمانی مشاهده شد که شرکت کنندگان بیش از 3 روز در هفته مقادیر زیادی سبزیجات خام و گیاهان تازه مانند جعفری، ریحان و سالاد مصرف کردند.
در نتیجه توصیه می کنیم تا حد امکان مقادیر زیادی از سبزیجات تازه در برنامه غذایی خود قرار دهید.
2- مصرف پروتئین بیشتر
فولیکول های مو بیشتر از پروتئینی به نام کراتین تشکیل شده اند. در یک مطالعه در سال 2017 بر روی 100 فرد مبتلا به ریزش مو، محققان متوجه کمبود های تغذیه ای متعددی در شرکت کنندگان شدند، از جمله کمبود اسیدهای آمینه که به عنوان بلوک های سازنده پروتئین عمل می کنند.
در حالیکه محققان تاکید دارند که مطالعات علمی بیشتری در مورد این موضوع مورد نیاز است، یک رژیم غذایی غنی از پروتئین ممکن است به جلوگیری از ریزش مو کمک کند.
برخی از مواد غذایی سرشار از پروتئین سالم عبارتند از:
- تخم مرغ
- آجیل
- لوبیا و نخود
- ماهی
- لبنیات کم چرب
- مرغ
- بوقلمون
3- ویتامین A
بخشی از ویتامین A از رتینوئیدها که برای رشد موی سالم مورد نیاز است، تشکیل شده است و بر چرخه مو تأثیر می گذارد، اما دوز ویتامین a مورد نیاز در بدن برای رشد مو بسیار مهم است، چرا که مصرف بیش از حد یا خیلی کم این ویتامین می تواند به موها آسیب برساند.
دریافت ویتامین A زیاد از حد از طریق منابع غذایی کار دشواری است. بنابراین، بشقاب خود را با غذاهای غنی از ویتامین A مانند سیب زمینی شیرین، فلفل دلمه ای و اسفناج پر کنید تا بتوانید مقادیری از این ویتامین را از طریق غذاهای مختلف دریافت کنید.
مصرف برخی مکمل ها جهت جلوگیری از ریزش موها
مصرف برخی از مکمل ها نیز جهت پیشگیری از ریزش مو می توانند بسیار مفید باشند. از جمله:
4- مولتی ویتامین ها
ویتامین ها و مواد معدنی نقش مهم در سلامت مو و جلوگیری از ریزش موها دارند که مهم ترین ویتامین های مورد نیاز برای مو عبارت است از:
- ویتامین های A، B، C و D
- آهن
- سلنیوم
- روی
شما می توانید از پزشک خود بخواهید که در صورت لزوم یک مولتی ویتامین مناسب برایتان تجویز کند.
5- ویتامین دی
برخی از تحقیقات، از جمله یک تحقیق علمی معتبر در سال 2024، نشان می دهد که ممکن است بین کمبود ویتامین D و ریزش مو ارتباط وجود داشته باشد. اگرچه تحقیقات بیشتری در این مورد نیاز است، اما درمان کمبود این ویتامین در بدن می تواند به کنترل ریزش مو کمک کند.
6- بیوتین
بیوتین که به آن ویتامین H یا B7 نیز گفته می شود در تولید اسید های چرب در بدن نقش دارند. این فرآیند برای چرخه زندگی مو ضروری است و در صورت کمبود بیوتین ممکن است دچار ریزش مو شوید. برای جلوگیری سریع از ریزش مو ناشی از کمبود این ویتامین می توانید از پزشک خود بخواهید آمپول های حاوی بیوتین را به صورت عضلانی تزریق می شوند، در صورت لزوم برایتان تجویز کند.
7- نخل اره ای
نخل اره ای برای ریزش مو مفید است. این گیاه دارویی از میوه درختان کاج کوتوله آمریکایی مشتق شده است و به حفظ سطح تستوسترون کمک می کند.
یک تحقیق علمی در سال 2020 نشان داد که دوزهای 100 تا 320 میلی گرمی نخل اره ای که یک یا دو بار در روز مصرف می شود، می تواند به کیفیت مو، تعداد مو و در نهایت جلوگیری ریزش مو کمک کند.
8- جنسینگ
جینسینگ حاوی مواد شیمیایی گیاهی خاصی است که ممکن است باعث رشد مو در پوست سر شود و برای جلو گیری از ریزش مو مفید باشد، اما تحقیقات علمی بیشتری برای توصیه دوزهای خاص از این گیاه دارویی مورد نیاز است.
قبل از افزودن مکمل های جینسینگ به رژیم غذایی خود، حتما با پزشکتان در این باره مشورت کنید.
روتین اصولی مراقبت از موها برای جلوگیری از ریزش موی سر
انجام برخی روتین های صحیح مراقبت از مو نیز می تواند برای پیشگیری از انواع ریزش مو بسیار مناسب باشد. به عنوان مثال:
9- شستن منظم موها
شستن منظم موها می تواند به حفظ سلامت موها و پوست کف سر بسیار کمک کند و محیط بهتری برای رشد مو فراهم کند. نکته اصلی در این باره استفاده از یک شامپو روزانه ملایم و سازگار با موهایتان است که بتوانید مو را مرتب با آن بشورید. در واقع استفاده از شامپوهای نامناسب و قوی می تواند موها را خشک کرده و باعث شکسته شدن تارهای مو و ریزش آن ها شود.
10- روغن نارگیل
نتایج یک تحقیق علمی در سال 2019 نشان می دهد که روغن نارگیل می تواند به جلوگیری از آسیب مو در اثر استایل کردن و قرار گرفتن در معرض نور UV کمک کند.
اسید لوریک موجود در روغن نارگیل به پروتئین کراتین موجود در مو متصل می شود. با اتصال اسید لوریک به کراتین، یک لایه محافظ در اطراف تارها و ریشه مو ایجاد می شود. این لایه محافظ به قوی نگه داشتن موها کمک می کند و احتمال شکستن تارهای مو را کاهش می دهد. همچنین ماساژ دادن روغن نارگیل روی پوست سر میتواند جریان خون را بهتر و به رشد مجدد کمک کند.
11- روغن زیتون
روغن زیتون را می توان برای حالت دادن به تارهای مو استفاده کرد و از خشکی و شکستگی تارهای مو که ممکن است بر اثر حالت دادن ایجاد شود، جلوگیری کرد. همچنین روغن زیتون یکی از اجزای اصلی رژیم غذایی مدیترانه ای است که ممکن است به کاهش ریزش موی ژنتیکی کمک کند.
12- استایل های ملایم مو
از بستن موها با کش های تنگ و همچنین بستن موها به شکل دم اسبی و سفت خودداری کنید، چرا که بستن سفت موها به مرور زمان می تواند باعث ریزش مو شود.
بعد از حمام تا حد امکان اجازه دهید که موهایتان در هوای باز خشک شود تا پوست سرتان بر اثر استفاده از سشوار زیاد تحریک نشود. اگر می توانید تا حد امکان از وسایل حالت دهنده حرارتی مانند اتوهای فر یا صاف کننده که می توانند به ساقه مو آسیب برسانند، خودداری کنید.
13- کاهش استفاده از مواد شیمیایی بر روی موها
انجام کارهای زیبایی و درمانی شیمیایی مانند رنگ مو و انواع صافی ها نیز ممکن است به مو و پوست سر شما آسیب برسانند.
از آرایشگر خود در مورد گزینه های جایگزین مانند رنگ موی ارگانیک و سایر محصولاتی که حاوی آمونیاک، پراکسید یا پارافنیلن دی آمین (PPD) نیستند، بپرسید.
درمان های پزشکی برای جلوگیری از ریزش موها
برخی از درمان های پزشکی ریزش مو می تواند به صورت اقدامات پیشگیرانه عمل کنند و از ریزش بیشتر موها جلوگیری کنند. به عنوان مثال:
14- لیزرتراپی موها
لیزرهای کم توان (LLLT) یا Low-Level Laser Light ممکن است به بهبود تراکم مو در افراد مبتلا به ریزش موی ژنتیکی یا ریزش مو به دلیل شیمی درمانی کمک کنند. این روش که درمان با نور قرمز نیز نامیده می شود با تحریک سلول های بنیادی اپیدرمی رشد مجدد موها را تحریک می کند.
همچنین برخی از مطالعات علمی تاثیر این نوع درمان ریزش مو تایید کرده اند:
طبق یک مطالعه علمی در سال 2014، لیزر درمانی سطح پایین برای رشد مو در مردان و زنان بیخطر و مؤثر است.
همچنین یک مطالعه معتبر در سال 2013 از 41 مرد 18 تا 48 ساله نشان داد که درمان با لیزر 39% افزایش رشد مو را در یک دوره 16 هفته ای ایجاد کرده است.
15- درمان PRP
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) به پوست سر می تواند به تحریک رشد مو در مناطقی که تحت تأثیر ریزش مو قرار گرفته اند، کمک کند. در طی این روش، خون فرد در دستگاه سانتریفیوژ قرار داده می شود تا پلاکت های آن جدا شود و سپس این پلاکت ها به پوست سر تزریق می شوند.
یک مطالعه علمی کوچک در سال 2014 نشان داد که 11 شرکت کننده پس از 4 جلسه درمان PRP، 30% رشد بیشتر موها را در مناطقی که موها نازک تر شده بود، مشاهده کردند.
16- ماینوکسیدیل
محلول ماینوکسیدیل یک داروی بدون نسخه است که به کاهش ریزش مو کمک میکند.
این محلول باید به صورت روزانه با توجه به دستور پزشک بر روی کف سر مالیده و سپس ماساژ داده شود. عوارض جانبی مصرف این دارو می تواند شامل تحریک پوست سر و آکنه در محل استفاده باشد.
همچنین عوارض جانبی نادرتر شامل ضربان قلب نامنظم و تاری دید نیز در مصرف این دارو مشاهده شده است.
در صورتیکه قصد شروع مصرف ماینوکسیدیل را دارید؛ حتما پیش از شروع مصرف با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.
سایر راههای جلوگیری از ریزش مو
سایر روش های جلوگیری از ریزش مو عبارتند از:
17- اسنشیال اویل (Essential oils)
یک تحقیق علمی معتبر در سال 2020 اشاره کرد که اسنشیال اویل ها یا همان اسانس های روغنی مختلف از جمله روغن های بابونه، آویشن و روغن درخت چای میتوانند بیماری هایی مانند آلوپسی آرهآتا، آلوپسی آندروژنتیک و آلوپسی پسوریاتیک را بهبود بخشند.
همچنین اسانس های روغنی دیگری که برای جلوگیری از ریزش مو مفید هستند، عبارتند از: اسطوخودوس، علف لیمو و نعناع. می توانید قبل از شستن موهایتان چند قطره از هر یک یا همه این روغن ها را با چند قاشق غذاخوری روغن حامل مانند جوجوبا یا هسته انگور مخلوط کنید. قبل از شستن موها این ترکیب را به مدت 10 دقیقه روی پوست سر خود بمالید و سپس با شامپو مناسب موها را بشورید.
قبل از استفاده از اسانس های روغنی درقسمت بزرگ تری از پوستتان یک تست حساسیت انجام دهید تا از عدم حساسیت به این روغن ها مطمئن شوید.
18- آب پیاز
برخی تحقیقات نشان داده است که آب پیاز برای ریزش مو مفید است و باعث جلوگیری از ریزش مو و رشد مجدد موها می شود.
دانشمندان معتقدند که رشد مو در اثر استفاده از آب پیاز ممکن است به دلیل ترکیبات گوگردی داخل پیاز باشد. البته که تحقیقات در این زمینه بسیار محدود است و نیازمند مطالعات علمی بیشتری در این زمینه هستیم.
19- ماساژ پوست سر
ماساژ سر برای رشد مو مفید است. به عنوان مثال در یک مطالعه علمی کوچک در سال 2016 که بر روی 9 شرکت انجام شد، مشاهده شد تمام شرکت کنندگان پس از دریافت حداقل 4 دقیقه ماساژ در روز به مدت 24 هفته، رشد موهای جدید را تجربه کردند.
20- تمرینات یوگا
ریزش مو استرسی می تواند به خوبی با تمرینات یوگا کنترل شود. برخی از حرکات یوگا که باعث جلوگیری از ریزش مو می شود، عبارتند از:
- سگ رو به پایین
- خم شدن به جلو
- ژست شتر
- شانه ای
- ژست ماهی
- حالت زانو زدن
21- ترک سیگار
سیگار و ریزش مو به یکدیگر ارتباط دارند. در واقع سیگار میتواند به سلول های مو آسیب برساند و فولیکول های مو را شکننده و آسیب پذیر کند.
مطالعات علمی معتبر سیگار کشیدن را با افزایش میزان سفیدی زودرس و ریزش مو مرتبط می دانند. ترک سیگار می تواند دشوار باشد، اما یک پزشک یا روانشناس می تواند به شما کمک کند تا یک برنامه ترک سیگار را که برای شما مناسب است انجام دهید.
چه چیزهایی می تواند باعث ریزش مو شوند؟
دانستن دلایل ریزش مو در جلوگیری از ریزش مو بسیار مهم است. به طور کلی موهای سر یک چرخه را طی می کنند که شامل رشد، استراحت و ریزش می شود و ریزش تا 100 تار مو در طول روز طبیعی است.
اما اگر موهایتان به صورت ناگهانی با شدت و حجم بیشتری شروع به ریختن کرد و یا موهایتان به طور کلی نازک تر شده اند و یا لکه هایی از طاسی را در پوست سر خود مشاهده می کنید، به احتمال زیاد درگیر ریزش مو شده اید و باید به پزشک مراجعه کنید.
برخی از ریزش ها موقتی است و ممکن است به تغییرات رژیم غذایی، درمان های خانگی ریزش مو و یا تغییرات سبک زندگی پاسخ خوبی بدهند، اما برخی از ریزش های مو ممکن است دائمی تر باشند و یا تا زمانی که یک بیماری زمینه ای درمان نشود، متوقف نشود.
سایر دلایل ریزش مو عبارتند از:
- بیماری هایی مانند آلوپسی آره آتا، عفونت پوست سر یا تریکوتیلومانیا (اختلال در کشیدن مو)
- تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، زایمان، یائسگی یا مشکلات تیروئید
- داروها یا مکمل هایی که برای برخی بیماری ها مانند سرطان، فشار خون بالا، افسردگی یا آرتریت استفاده می شوند.
- پرتودرمانی برای شرایطی مانند سرطان
- استرس که ممکن است فیزیکی یا احساسی باشد
- بستن محکم و سفت موها در طولانی مدت
جمع بندی
جلوگیری از ریزش مو نیازمند یک رویکرد جامع است که شامل یک رژیم غذایی متعادل، اصلاح شیوه زندگی، درمان های پزشکی و درمان های خانگی است. با درک علل ریزش مو و اجرای این راهکارها نه تنها می توانید موهای سالم تری داشته باشید و خطر ریزش مو را کاهش دهید، بلکه میتوانید استحکام و شادابی موها را نیز افزایش دهید و در طول زمان به ظاهری سالم تر و پرتر برای موهایتان برسید.
